Ο Φόβος της Αποτυχίας

Τελευταία παρατηρώ όλο και πιο έντονα τους μαθητές μου να φοβούνται να κάνουν λάθος. Άλλος διστάζει να απαντήσει σε ερώτηση και μόνο όταν αυτή απαντηθεί λέει με απογοήτευση «Το ήξερα» ή «Αυτό ήθελα να πω». Άλλος πάλι δε θέλει να βλέπει στο γραπτό του καμία διόρθωση – ακόμα και αν πρόκειται για καλοπροαίρετη αναφορά (δεν βάζω βαθμούς σε γραπτά μαθητών!).

Γιατί λοιπόν επικρατεί αυτός ο φόβος; Επειδή έχουμε εξισώσει το λάθος με αποτυχία! Πολύ απλά γιατί δε μιλάμε πλέον για μάθηση αλλά για μια αξιολόγηση διαρκείας, και τα παιδιά το καταλαβαίνουν και αντιδρούν με τον τρόπο τους!

Η διδασκαλία και κατά συνέπεια η μάθηση καλό θα ήταν να χαρακτηρίζονται από παιχνίδι, πειραματισμό, παρατήρηση, ανακάλυψη, συνεργασία, έλλειψη άγχους για το αποτέλεσμα. Κοινώς, ο μαθητής και οι ανάγκες του να είναι στο επίκεντρο. Εδώ η διαδικασία είναι πιο σημαντική από το αποτέλεσμα.

Η αξιολόγηση από την άλλη συνήθως χαρακτηρίζεται από κάποιου είδους εξέταση η οποία αποδίδει και ένα βαθμό στους μαθητές. Και ποιό το πρόβλημα με αυτό θα αναρωτηθείτε. Κανένα! Εφόσον βέβαια δε μείνουμε απλά στο αποτέλεσμα της αξιολόγησης. Προσωπικά, το στοίχημα για εμένα είναι πώς θα βοηθήσουμε τον κάθε μαθητή να φτάσει το μέγιστο των δυνατοτήτων του!

Για να μην παρεξηγηθώ, η αξιολόγηση προφανώς και είναι αναπόσπαστο κομμάτι της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Σίγουρα όμως, όχι το μόνο αλλά ούτε και το πιο σημαντικό και φυσικά δε χρειάζεται να γίνεται με τον παραδοσιακό τρόπο!  Ας διαχωρίσουμε την αξιολόγηση από τη διδασκαλία, η οποία κάνει τους μαθητές πρωταγωνιστές, τις ανάγκες τους προτεραιότητα, τους επιτρέπει να κάνουν λάθη και να αποτυγχάνουν χωρίς να φοβούνται, να αγχώνονται και να νιώθουν εκτεθειμένοι.

Και για να σας προλάβω, αυτό δεν είναι ούτε εύκολο ούτε επιτυγχάνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Η προσέγγιση αυτή προϋποθέτει συνεργασία, επικοινωνία και κατανόηση από όλους τους συμμετέχοντες στη μαθησιακή διαδικασία (εκπαιδευτικούς, μαθητές και γονείς).